groene check icon Laatste update: 25 september 2024

Wat is 5-HTP, hoe werkt het en is het gevaarlijk?

Geschreven door:
Claire Orth
Claire Orth Auteur & Diëtist
Claire Orth - Auteur & Diëtist
Claire Orth is communicatieprofessional, tekstschrijver en diëtist. Ze werkt al 4 jaar als freelance schrijver en schrijft sinds 2024 voor Vital Nutrition over voeding, gezondheid en supplementen.
Lees meer
Wat is 5-HTP, hoe werkt het en is het gevaarlijk?

5-HTP zou helpen bij slaapproblemen. Klopt dit echt en hoe dan? Zijn er bijwerkingen, is het verslavend of zelfs gevaarlijk? Je leest het in dit artikel.

Het artikel in het kort:

  • Introductie: wat is 5-HTP?
  • De werking: voordelen voor de gezondheid.
  • Bijwerkingen: mogelijke klachten bij gebruik.
  • Is 5-HTP verslavend?: Aandachtspunten bij gebruik.
  • Is 5-HTP gevaarlijk?: mogelijke risico's.

Wat is 5-HTP?

5-HTP (5-Hydroxytryptophan) is een aminozuur, dat je lichaam aanmaakt. Het wordt gewonnen uit de zaden van de Afrikaanse plant Griffonia simplicifolia. 5-HTP is een voorloper van serotonine*, dat vervolgens kan worden omgezet in melatonine [1]. 

Dit betekent dat je lichaam 5-HTP gebruikt om serotonine te produceren, dat signalen tussen je zenuwcellen stuurt.

Serotonine staat ook wel bekend als een gelukshormoon, omdat het effect heeft op je geluksgevoel en een kalmerende werking heeft. Serotonine is zowel een neurotransmitterInfo icon Een neurotransmitter is een chemische stof in de hersenen die signalen tussen zenuwcellen (neuronen) overbrengt om communicatie binnen het zenuwstelsel mogelijk te maken. als een hormoon. Deze chemische stof wordt geproduceerd door zenuwcellen en stuurt signalen tussen hen aan.

Serotonine kan vervolgens worden omgezet in melatonine, het hormoon dat je slaperig maakt als het donker is [2]. Het wordt vaak als supplement gebruikt bij slapeloosheid.

Het verhogen van de productie van serotonine zou verschillende voordelen hebben, vooral als je te weinig serotonine in je lichaam hebt. Ook het verhogen van de hoeveelheid melatonine in je lichaam zou diverse voordelen hebben.

In het kort: 5-HTP wordt door het lichaam omgezet in serotonine, dat vervolgens kan worden omgezet in melatonine. Serotonine staat bekend als het gelukshormoon, terwijl melatonine bekend staat als het slaaphormoon.

De werking van 5-HTP

Hoe werkt 5-HTP nou precies? Het aminozuur heeft een aantal verschillende voordelen:

  • Het dient als een bouwsteen voor serotonine.*
  • Het is goed voor de gemoedstoestand en de geestelijke balans.*
  • Het ondersteunt de natuurlijke nachtrust.*

5-HTP wordt door het lichaam omgezet in serotonine, dat vervolgens kan worden omgezet in melatonine.

Serotonine staat bekend als het 'gelukshormoon' en is betrokken bij vele geestelijke en fysieke processen. Het is onder andere belangrijk voor je stemming, het geheugen, leervermogen, slaapregulatie en eetlust [3].

Melatonine is onder andere belangrijk voor het reguleren van de slaap [4].

Hierdoor kan het indirect bijdragen aan verschillende belangrijke lichaamsprocessen, zoals een goed slaapritme, een goede balans van hongerhormonen en een goed humeur [56].

Indirect zijn er mogelijk ook veel andere voordelen, doordat het omgezet wordt in serotonine [7].

Vital Nutrition 5-HTP

5-HTP van Vital Nutrition

Vital Nutrition 5-HTP uit hoogwaardig Griffonia Simplicifolia extract, geselecteerd op basis van kwaliteit en zuiverheid.

  • Veilige dosering 5-HTP per capsule met 75 mg
  • Bioactieve formule met actief B6
  • Getest door onafhankelijk laboratorium
  • Geproduceerd in Nederland

Bekijk product

In het kort: 5-HTP is een aminozuur dat in het lichaam wordt omgezet in serotonine, wat kan bijdragen aan een verbeterde gemoedstoestand*, geestelijke balans*, en de natuurlijke nachtrust*. Daarnaast ondersteunt het indirect processen vanwege de effecten op serotonine en melatonine.

Waar zit 5-HTP in? 

5-HTP zit niet in voeding. Je lichaam maakt 5-HTP aan door het aminozuur l-tryptofaan af te breken. 

Tryptofaan zit bijvoorbeeld in vis, chocolade, gedroogde dadel, vlees en melk. Hieronder lees je een aantal voedingsmiddelen met de hoeveelheid tryptofaan.

Voedingsmiddel Hoeveelheid in gram Gram tryptofaan
Kalkoen 100 0,28
Kipfilet 100 0,26
Zalm 100 0,28
Kwark 150 (1 schaaltje) 0,15
Kikkererwten 75 (1/2 kop) 0,10
Pinda's 25  0,07
Havermout 200 (1 kop) 0,06
Ei 50 (1 stuk) 0,02

Symptomen van een tekort

Een tekort aan 5-HTP zorgt niet direct voor symptomen. Een tekort aan serotonine kan wel voor verschillende symptomen zorgen.

Serotonine is namelijk bij veel lichaamsprocessen betrokken, waaronder de bloedstolling, energiebalans, hartfunctie, leverfunctie, slapen, spijsvertering, bloedglucosegehalte, stofwisseling en reactie van het immuunsysteem [8].

Serotonine beïnvloedt ook je eetlust, slaap en stemming.

Een tekort aan serotonine wordt in verband gebracht met onder andere de volgende symptomen: depressie, slapeloosheid en angst [7].

Een tekort aan melatonine kan ook voor verschillende symptomen zorgen, zoals slaapproblemen en een hogere kans op diverse ziekten, waaronder dementie, hart- en vaatproblemen en diabetes [9].

In het kort: Een tekort aan HTP-5 leidt niet direct tot symptomen. Als het ervoor zorgt dat je te weinig serotonine of melatonine hebt, kan het mogelijk indirect wel voor symptomen zorgen.

Bijwerkingen

Als je te veel 5-HTP binnenkrijgt, kan dit zorgen voor te veel serotonine in je lichaam, wat vervolgens kan leiden tot het serotoninesyndroomInfo icon [10]. Het serotoninesyndroom is een gevaarlijke aandoening die optreedt door een teveel aan serotonine in de hersenen, vaak veroorzaakt door een combinatie van medicijnen of supplementen die serotonineniveaus verhogen.

Lichte symptomen van het serotoninesyndroom zijn onder andere zweten, onrustig zijn, rillen en grote pupillen. Ernstige symptomen zijn onder andere koorts, angst, stijve spieren, ongewone spierkrampen in benen en/of armen en een opgejaagd gevoel. In dit geval kan 5-HTP gevaarlijk zijn.

    Bij veel mensen zijn de bijwerkingen dosisafhankelijk, wat betekent dat de symptomen erger worden als je de dosis verhoogt.

    Heb je last van bijwerkingen? Dan kan je eventueel eerst een kleinere dosis proberen.

    In het kort: Als je te veel HTP-5 binnenkrijgt, kan je het serotoninesyndroom krijgen. Dit zorgt voor diverse klachten, van rillen tot stijve spieren.

    is 5-HTP verslavend?

    Hoewel onderzoek aantoont dat 5-HTP niet verslavend is, kan er bij langdurig en consistent gebruik geestelijke afhankelijkheid ontstaan, waardoor je afhankelijk kunt worden van het supplement voor een goede nachtrust.

    Dit risico kan groter worden afhankelijk van hoe vaak en hoe lang je 5-HTP gebruikt.

    Als je echt slaapproblemen hebt, is het belangrijk om ook de oorzaak aan te pakken. Zoals bijvoorbeeld het aanleren van een gezond en gestructureerd slaappatroon.

    5-HTP kan je wel eventueel ondersteunen hierbij. Dit geldt ook wanneer je 5-HTP gebruikt om je gemoedstoestand en geestelijke balans te verbeteren. Het is belangrijk om de oorzaak te zoeken van een verminderd humeur, zodat je jouw leefstijl kan aanpassen, om niet voor altijd 5-HTP hoeven te gebruiken.

    In het kort: Wees je bewust dat 5-HTP mogelijk verslavend kan werken, afhankelijk van de gebruiksduur en -frequentie. Het kan wel je tijdelijk ondersteunen, terwijl je de oorzaak van je slaap en/of stemmingsproblemen aanpakt.

    Is 5-HTP gevaarlijk?

    5-HTP kan bij sommige mensen de natuurlijke slaap of gemoedstoestand ondersteunen*, maar het gebruik ervan brengt mogelijk ook risico's met zich mee.

    Veel van deze risico's heb je als gebruiker zelf in de hand en zijn afhankelijk van de dosering, duur van gebruik en combinaties met andere middelen.

    Dosering

    Hoge doseringen kunnen leiden tot bijwerkingen zoals misselijkheid, duizeligheid, en in extreme gevallen het serotoninesyndroom.

    Het is daarom aan te raden om altijd te beginnen met een lage dosering van 75 mg per dag en zorgvuldig te monitoren hoe je lichaam hierop reageert. Op basis van je ervaring kun je de dosering eventueel geleidelijk en veilig verhogen.

    De juiste, veilige dosering bij de juiste personen kan bijdragen aan de gemoedstoestand en natuurlijke nachtrust*.

    Gebruik en duur

    Langdurig en consistent gebruik van 5-HTP kan leiden tot gewenning, waarbij je afhankelijk kunt worden van het supplement om goed te slapen. Hoewel er geen bewijs is dat 5-HTP lichamelijk verslavend is, kan het geestelijk verslavend werken, vooral bij langdurig gebruik.

    Het is belangrijk om het gebruik te evalueren en te overwegen om het niet voor lange perioden achter elkaar te nemen zonder pauzes.

    Combinatie met medicijnen of drugs

    Het combineren van 5-HTP met bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva, of met serotonine verhogende drugs zoals XTC, kan zeer gevaarlijk zijn en het risico op het serotoninesyndroom verhogen. Dit geldt ook voor l-tryptofaan, de voorloper van 5-HTP.

    In het kort: 5-HTP kan nuttig zijn, maar brengt risico's met zich mee, vooral bij hoge doseringen, langdurig gebruik en in combinatie met bepaalde medicijnen of drugs. Begin altijd met een lage dosering en overleg bij twijfel met een arts.

    Kort samengevat

    5-HTP is een aminozuur en dient als bouwsteen voor serotonine*, wat kan bijdragen aan een verbeterde gemoedstoestand* en natuurlijke slaap*. Serotonine kan vervolgens worden omgezet in melatonine, wat de slaap verder ondersteunt.

    Het gebruik van 5-HTP kan nuttig zijn, maar het brengt mogelijke risico's met zich mee, vooral bij erg hoge doseringen, langdurig gebruik en combinaties met bepaalde medicijnen of drugs

    Terug naar blog

    Inklapbare content

    Referenties

    • [1] Maffei M. E. (2020). 5-Hydroxytryptophan (5-HTP): Natural Occurrence, Analysis, Biosynthesis, Biotechnology, Physiology and Toxicology. International journal of molecular sciences, 22(1), 181. https://doi.org/10.3390/ijms22010181
    • [2] Hickman, A. B., Klein, D. C., & Dyda, F. (1999). Melatonin biosynthesis: The structure of serotonin N-acetyltransferase at 2.5 Å resolution suggests a catalytic mechanism. Molecular Cell, 3(1), 23-32. https://doi.org/10.1016/S1097-2765(00)80171-9
    • [3] Bakshi, A., & Tadi, P. (2022). Biochemistry, Serotonin. In StatPearls. StatPearls Publishing.
    • [4] Savage RA, Zafar N, Yohannan S, et al. Melatonin. [Updated 2024 Feb 9]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534823/
    • [5] van Galen, K. A., Ter Horst, K. W., & Serlie, M. J. (2021). Serotonin, food intake, and obesity. Obesity reviews : an official journal of the International Association for the Study of Obesity, 22(7), e13210. https://doi.org/10.1111/obr.13210
    • [6] Nautiyal, K. M., & Hen, R. (2017). Serotonin receptors in depression: from A to B. F1000Research, 6, 123. https://doi.org/10.12688/f1000research.9736.1
    • [7] Bamalan OA, Moore MJ, Al Khalili Y. Physiology, Serotonin. [Updated 2023 Jul 30]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545168/
    • [8] Yabut, J. M., Crane, J. D., Green, A. E., Keating, D. J., Khan, W. I., & Steinberg, G. R. (2019). Emerging roles for serotonin in regulating metabolism: New implications for an ancient molecule. Endocrine Reviews, 40(4), 1092-1107. https://doi.org/10.1210/er.2018-00283
    • [9] Galano, A., Tan, D.-X., & Reiter, R. J. (2018). Melatonin: A versatile protector against oxidative DNA damage. Molecules, 23(3), 530. https://doi.org/10.3390/molecules23030530
    • [10] Simon LV, Torrico TJ, Keenaghan M. Serotonin Syndrome. [Updated 2024 Mar 2]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482377/

    *Gezondheidsclaim in afwachting van Europese toelating.

    • oxidatieve stress moleculen

      Oxidatieve stress en vrije radicalen: 10 manier...

      Oxidatieve stress wordt vaak in verband gebracht met antioxidanten. Maar wat is oxidatieve stress eigenlijk en welke rol spelen antioxidanten? Wanneer ontstaat oxidatieve stress, en wat kun je eraan doen?...

      Oxidatieve stress en vrije radicalen: 10 manier...

      Oxidatieve stress wordt vaak in verband gebracht met antioxidanten. Maar wat is oxidatieve stress eigenlijk en welke rol spelen antioxidanten? Wanneer ontstaat oxidatieve stress, en wat kun je eraan doen? Het artikel in het kort: Introductie: wat is oxidatieve stress? Vrije radicalen: wat...

      Lees verder
    • Overprikkelde man die er gestresst uitziet

      Overprikkeld zenuwstelsel? De symptomen en 15 t...

      Voel je je wel eens overprikkeld? Dan ben je zeker niet de enige. We leven tegenwoordig in een maatschappij waarin we constant prikkels om ons heen hebben. Te vaak overprikkeld...

      Overprikkeld zenuwstelsel? De symptomen en 15 t...

      Voel je je wel eens overprikkeld? Dan ben je zeker niet de enige. We leven tegenwoordig in een maatschappij waarin we constant prikkels om ons heen hebben. Te vaak overprikkeld raken kan mentale en fysieke gevolgen hebben, zoals een opgejaagd gevoel. Daarom...

      Lees verder
    • Ongezond en bewerkte voeding rijk aan kunstmatige e-nummers

      E-nummers: zijn ze gevaarlijk of onschuldig?

      E-nummers, je hebt er vast wel eens van gehoord. Wat zijn E-nummers eigenlijk? En zijn ze echt zo gevaarlijk als wordt beweerd? We hebben het voor je uitgezocht. Het artikel...

      E-nummers: zijn ze gevaarlijk of onschuldig?

      E-nummers, je hebt er vast wel eens van gehoord. Wat zijn E-nummers eigenlijk? En zijn ze echt zo gevaarlijk als wordt beweerd? We hebben het voor je uitgezocht. Het artikel in het kort: Introductie: Wat zijn E-nummers? Functie en werking: Wat doen...

      Lees verder
    1 van 3